Nowotwory a ketony – czy mogą je wykorzystywać?

14 lutego 2025 | Aktualności

To, czy nowotwór potrafi pobierać energię z ketonów, zależy od jego rodzaju i metabolizmu. Wiele nowotworów opiera swoje przetrwanie na glukozie i fermentacji glukozy (glikoliza beztlenowa), co jest znane jako efekt Warburga.

Nowotwory a ketony – czy mogą je wykorzystywać?

Większość nowotworów nie potrafi efektywnie wykorzystywać ketonów – ponieważ mają uszkodzone mitochondria lub są silnie zależne od glukozy.
Niektóre nowotwory mogą korzystać z ketonów – zwłaszcza jeśli mają sprawne mitochondria, np. niektóre nowotwory mózgu.


2. Jak działa efekt Warburga?

  • Nowotwory zużywają głównie glukozę i metabolizują ją przez glikolizę beztlenową, nawet gdy jest dostępny tlen.
  • Powoduje to wysokie zużycie glukozy i produkcję kwasu mlekowego, co sprzyja ich rozwojowi.
  • Dieta ketogeniczna obniża poziom glukozy i może hamować wzrost niektórych nowotworów.

3. Jakie nowotwory mogą korzystać z ketonów?

  • Niektóre nowotwory mózgu (np. glejak, medulloblastoma) mogą używać ketonów, ale ich metabolizm jest często ograniczony.
  • Nowotwory o niskiej agresywności mogą mieć większą elastyczność metaboliczną.
  • Niektóre nowotwory gruczołowe (np. rak piersi, prostaty) w określonych warunkach mogą adaptować się do wykorzystania ketonów.

4. Czy dieta ketogeniczna może być pomocna w terapii nowotworów?

Może ograniczać dostępność glukozy, co osłabia wzrost nowotworów zależnych od cukru.
Ketony mogą chronić zdrowe komórki, poprawiając ich funkcjonowanie metaboliczne.
Obniżenie poziomu insuliny i IGF-1 może spowalniać wzrost nowotworu.
Poprawia efektywność terapii onkologicznych (chemioterapia, radioterapia).

Nie działa na wszystkie nowotwory, zwłaszcza te, które mogą korzystać z ketonów.
Nie zastępuje leczenia onkologicznego, ale może je wspierać.


5. Jak sprawdzić, czy nowotwór może używać ketonów?

  • Badania genetyczne guza – np. analiza mutacji w mitochondriach.
  • Obserwacja odpowiedzi na dietę ketogeniczną – jeśli nowotwór spowalnia, prawdopodobnie nie korzysta z ketonów.
  • PET-CT (glukoza znakowana F-18) – sprawdza zużycie glukozy przez nowotwór.

Podsumowanie

✔ Większość nowotworów nie potrafi efektywnie wykorzystywać ketonów i jest silnie zależna od glukozy.
Dieta ketogeniczna może ograniczać rozwój nowotworów zależnych od glukozy.
✔ Niektóre nowotwory mogą adaptować się do wykorzystania ketonów, ale jest to rzadsze.
✔ Dieta keto nie zastępuje leczenia, ale może wspierać terapię.

Czy chcesz konkretne strategie diety ketogenicznej w kontekście onkologii?