Yerba mate to napój o bogatej tradycji, który zdobywa coraz większą popularność na całym świecie. Znana ze swoich pobudzających właściwości i licznych korzyści zdrowotnych, yerba mate to coś więcej niż tylko alternatywa dla kawy. W tym artykule dowiesz się, czym jest yerba mate, jak ją parzyć, jakie rodzaje warto wybrać oraz jakie korzyści przynosi regularne spożywanie tego napoju.
Co to jest yerba mate?
Yerba mate pochodzi z liści ostrokrzewu paragwajskiego (Ilex paraguariensis), wiecznie zielonego drzewa rosnącego głównie w Ameryce Południowej. Tradycja picia mate ma swoje korzenie w kulturze rdzennych plemion, takich jak Guarani i Tupi, które uważały ten napój za święty dar bogów. Do dziś yerba mate pozostaje niezwykle popularna w takich krajach jak Argentyna, Urugwaj, Paragwaj czy Brazylia, gdzie często jest traktowana jako element codziennych rytuałów.
Napój ten tradycyjnie spożywa się w specjalnym naczyniu, zwanym matero, wykonanym z tykwy, ceramiki, drewna lub metalu, oraz przy użyciu metalowej rurki filtrującej, zwanej bombillą. Całość procesu przygotowania i picia yerba mate to nie tylko kwestia smaku, ale też rytuał, który ma wymiar społeczny i duchowy.
Rodzaje yerba mate
Yerba mate występuje w kilku odmianach, które różnią się smakiem, intensywnością i sposobem przygotowania:
- Yerba mate klasyczna – zawiera zarówno liście, jak i drobne patyczki. Jest to najbardziej tradycyjny rodzaj yerba mate, o wyważonym smaku i aromacie.
- Yerba mate despalada (bez patyczków) – składa się tylko z liści, co czyni jej smak bardziej intensywnym i mniej gorzkim.
- Yerba mate smakowa – wzbogacana naturalnymi dodatkami, takimi jak mięta, cytryna, pomarańcza, guarana czy zioła. Idealna dla początkujących.
- Yerba mate prażona (mate cocido) – przygotowywana jak herbata w torebkach. Ma łagodniejszy smak i jest wygodna w użyciu.
- Yerba mate soluble – instant, w proszku, łatwa do szybkiego przygotowania. Polecana dla osób, które żyją w biegu.
Właściwości zdrowotne yerba mate
Yerba mate jest ceniona za swoje wszechstronne korzyści zdrowotne. Oto najważniejsze z nich:
- Naturalne pobudzenie
Yerba mate zawiera kofeinę, teobrominę i teofilinę, które dostarczają energii. W przeciwieństwie do kawy, energia uwalnia się stopniowo, co zapobiega nagłym spadkom formy. - Bogactwo antyoksydantów
Zawiera więcej antyoksydantów niż zielona herbata, co pomaga w walce z wolnymi rodnikami i wspiera zdrowie komórek. - Wsparcie metabolizmu
Yerba mate może wspomagać utratę masy ciała poprzez przyspieszenie metabolizmu i hamowanie apetytu. Idealnie wpisuje się w diety redukcyjne. - Poprawa funkcji poznawczych
Regularne spożycie wspomaga koncentrację, pamięć i jasność umysłu, dzięki czemu yerba mate jest często wybierana przez studentów i osoby pracujące umysłowo. - Wsparcie układu trawiennego
Działa jak naturalny stymulant trawienia, łagodząc problemy żołądkowe i regulując pracę jelit. - Wzmocnienie odporności
Dzięki zawartości witamin z grupy B, witaminy C oraz minerałów, takich jak magnez, cynk i żelazo, yerba mate wspiera układ odpornościowy.
Jak przygotować yerba mate?
Proces przygotowania yerba mate jest prosty, ale wymaga pewnej uwagi. Oto kroki, które pomogą Ci cieszyć się idealnym naparem:
- Wybór odpowiedniego naczynia
Wybierz matero wykonane z tykwy, drewna, ceramiki lub metalu. Dla początkujących polecane są ceramiczne lub metalowe, które nie wymagają specjalnej konserwacji. - Wsypanie suszu
Do matero wsyp susz yerba mate, zajmując od 1/3 do 3/4 objętości naczynia. Dzięki temu napój będzie miał odpowiednią intensywność. - Wstrząśnięcie naczyniem
Przykryj otwór matero dłonią, odwróć je i lekko potręś, aby drobniejsze cząsteczki opadły na dno. - Dodanie wody
Zalej susz wodą o temperaturze 70-80°C (wrzątek spowoduje gorycz naparu) i odczekaj kilkanaście sekund. - Wstawienie bombilli
Włóż bombillę pod lekkim kątem i nie mieszaj naparu, aby nie zatkać rurki. - Picie i dolewki
Pij napar przez bombillę. Możesz wielokrotnie dolewać wody, aż yerba straci swój smak.
Ciekawostki o yerba mate
- Tradycja dzielenia się: W Ameryce Południowej yerba mate jest symbolem wspólnoty. Picie naparu w grupie to rytuał, podczas którego jedna osoba (tzw. cebador) przygotowuje i podaje napój.
- Efekt termogeniczny: Yerba mate pomaga w spalaniu tkanki tłuszczowej dzięki swoim właściwościom termogenicznym.
- Roślina święta: W kulturze Guarani uważana była za roślinę o boskim pochodzeniu, dającą zdrowie i siłę.
- Mate na zimno: Yerba mate może być przygotowywana na zimno, jako orzeźwiający napój zwany tereré, szczególnie popularny w Paragwaju.
Yerba mate to więcej niż napój – to styl życia, który łączy tradycję z nowoczesnością. Jej bogaty smak i liczne korzyści zdrowotne sprawiają, że warto włączyć ją do swojej codziennej rutyny. Spróbuj już dziś i odkryj, dlaczego yerba mate ma miliony zwolenników na całym świecie!
Czy masz już swoje ulubione sposoby parzenia yerba mate? Podziel się nimi w komentarzach!